Κώστας Καββαθάς

Κάποια μέρα παρατηρείς στον καθρέφτη τις γκρίζες τρίχες που εμφανιστήκαν, από κάτω ξαναρίχνεις μια ματιά στα κιλά που είναι περισσότερα από το πρέπον, τεντώνεσαι κι ακούγονται οι αρθρώσεις, τα μάτια σου τσούζουν ακόμη από τις ώρες που περνάς μπροστά στον υπολογιστή. Η τουαλέτα θα έπρεπε να είναι ιδιωτικός χώρος, αλλά ο μικρός σου γιος είναι συντονισμένος μαζί σου και παρεισδύει για ένα γρήγορο κατούρημα. Θυμάσαι ότι τα ιδία έκανες και εσύ στον δικό σου πατέρα. Πως κρατιόσουν μέχρι να τελειώσει, αργότερα όταν είχες μεγαλώσει κάπως, πως προσπάθησες να ξυπνήσεις νωρίτερα, αλλά ματαία εκείνος τα κατάφερνε καλυτέρα και έτσι αποφάσισες για το αργότερα και με περισσότερο ύπνο. Τι έγινε ανάμεσα σε αυτά τα πρωινά ξυπνήματα; Ήταν χθες ή μήπως πριν εκατομμύρια χρόνια;
Υπάρχουν μέρες που ξύπνησες και άλλαξε η ζωή σου. Η πτώση του τοίχους που έδωσε την εντύπωση ότι θα εξανεμιζόταν η ανθρωπινή ανοησία, η 11η Σεπτεμβρίου, όπου η ανοησία επανέκαμψε και της οποίας τα απόνερα τρώμε ακόμη σε μορφή οικονομικής κρίσης. Το κόστος του πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία μοιράζεται στον πλανήτη. Το φως διαδέχεται το σκοτάδι στην ιστορία και τούμπλαλιν. Η τέχνη κινείται αντίστοιχα, πιο αφηρημένη και λυτή στο ιστορικό σκότος, πιο αλληγορική. Αντιθέτως πιο χαρούμενη, εξωστρεφής και πολυποίκιλτη στα λαμπερά ιστορικά χρόνια. Υπάρχουν οι άνθρωποι που επιβιώνουν στα σκοτεινά γινόμενοι πιο σκούροι, υπάρχουν και αυτοί που σαν νέος Προμηθέας φέρνουν τη σπίθα για τα επόμενα φωτεινά έτη, τότε που όλοι βγαίνουν και χαρούμενοι καταναλώνουν ζωή.
Θυμάμαι την αίσθηση του πρωινού της πρωτομαγιάς του 2004. Μια μέρα πριν είχε πεθαίνει ο Ratzenbergher, οδηγός F1, στα δοκιμαστικά της Imola. Πήραμε κοντά στις 6:00 το τραίνο για την Imola και στον αέρα υπήρχε μια δυσοίωνη αίσθηση. Λίγες ώρες αργότερα έγινε το ατύχημα του Senna. Φεύγοντας από την πίστα μάθαμε το θάνατο του και την επομένη όλα τα αλλά ατυχήματα που έγιναν στην εκκίνηση με συνεπεία το θάνατο ενός πυροσβέστη και λοιπούς τραυματίες. Ήταν πολύ για αθλητικό γεγονός τόσοι νεκροί. Θυμάμαι το τηλέφωνο στις 5:00 το πρωί όταν πέθανε η μητέρα μου. Θυμάμαι όταν άνοιξα την τηλεόραση την 11η Σεπτεμβρίου και δεν καταλάβαινα τι έβλεπα. Τι άλλαξε μέσα μου και θυμάμαι όλους τους νεκρούς; Τι μυστήριο πρωινό είναι αυτό; Είχα μια αφίσα με το Gilles Villeneuve, τον χάσαμε και αυτόν. Λάτρευα τον Barry Sheen, αυτός έριξε πολλές φόρες τα ζαριά με τον θάνατο, ωσότου έχασε. Είχα δει το Colin Mc Rae στο Memorial Bettega να τουμπάρει μετά την γέφυρα και να βγαίνει αλώβητος πηγαίνοντας, όπως πάντα, αέρα. Κεραυνοβόλος έρωτας, αλλά μας άφησε και αυτός. Τι τα θες είναι επικίνδυνα παιχνίδια αυτά, για να μην πούμε για τον Patric de Gayrdon. Ο L.J.K. Setright, o Isaac Asimov, ο Curt Cobain, ο James Brown. Ακόμη λιώνω το Live at the Apollo στο pick up. Ο Chuck Yeager και άλλοι ήρωες των παιδικών και εφηβικών μου χρονών. Πως θα ήταν την ημέρα που πέθανε ο Καζαντζάκης;
Τώρα τελευταία όμως αποτραβιούνται από την σκηνή ή την ζωή άτομα που λίγο πολύ μεγάλωσα μαζί τους. Ο Steve Jobs φεύγει από την Apple για τελευταία φορά. Θυμάμαι ακόμη τον Cube όταν είχε αποχωρήσει για πρώτη φόρα. Πηρά τους 4Τροχους, οι οποίοι με συντροφεύουν αδιαλείπτως δεκαετίες και ξεφυλλίζοντας από τις πρώτες σελίδες έλλειπε ο Καββαθάς. Τι κακό μας βρήκε σκέφτηκα; Ψάχνοντας καλυτέρα ανακάλυψα τους λογούς της απόχης του, αλλά μου έδωσε μια τρομάρα ο μπαγάσας; Είναι ένα είδος πνευματικού πατέρα και για εμένα, όποτε η απώλεια θα ήταν βαριά. Αναρωτήθηκα εάν θα αγόραζα τους 4 Τροχούς χωρίς αυτόν και κατέληξα πως όχι. Η αγορά τους οφείλεται μόνο σε αυτόν, τα αυτοκίνητα υπάρχουν τώρα παντού στο internet, την άποψη του χρειαζόμαστε.
Τέλειωσε και το ξύρισμα με αυτές τις σκέψεις και μπήκε και η κόρη μου στην τουαλέτα. Άντε να έρθει και κανένας συγγενής ακόμη να τα πούμε. Βγήκα να κάνω χώρο στην γυναικά μου και σκέφτηκα ότι αυτό έχω και το σήμερα. Οι ήρωες μου με έφτιαξαν για να τους χαίρομαι και να με χαίρονται αυτοί που έχω κοντά μου.

Κλωθογυρίσματα του Φραπέ

Είχαμε προετοιμαστεί, είχαμε αγοράσει όλα τα απαραίτητα, είχαμε συγχρονίσει τα ρολόγια μας και περιμέναμε τα μεσάνυχτα της 31/8/2011. Πήγαμε στο σουπερμάρκετ και αγοράσαμε όσα πιο πολλά αναψυκτικά και νερά μπορούσαμε. Επιλέγαμε κοιτώντας τις ημερομηνίες λήξεως, αφού πρώτα είχαμε κάνει ο καθένας ξεχωριστά επίσκεψη σε διάφορα καταστήματα για να βρούμε αυτά με την ύστερη ημερομηνία λήξεως. Η ψησταριά περίμενε, τα καρβουνά, τα κρέατα. Ποτά καθόλου, κρασί μηδέν, ούζο ούτε σταγόνα. Αναψυκτικά και νερά άφθονα. Στο τέλος παγωτό εμβαπτισμένο σε καφέ espresso, τόσο ώστε θα μπορείς να το περιγράψεις ως «παγόβουνο στον ωκεανό». Πνευματικά έτοιμοι για την βεράντα του εξοχικού, με πλαστικά ποτήρια και πιάτα. Θέα στον κόλπο, η δύση φάτσα απέναντι, η ψησταριά κάτω στην αυλή, το playlist της ημέρας έτοιμο. Μπιριμπα και αναψυκτικά, καφές και κρύο τσάι, σόδες. Ψάχναμε μόνο για ρωμαϊκά ανάκλιντρα και βαστάζους με κουβάδες για να αδειάζουμε το περιεχόμενο του στομάχου και να συνεχίσουμε το γλέντι ως το πρωί, αλλά κανένας και τίποτε δεν ταίριαζε με το job description. Είχαμε βάλει εδώ και καιρό σπαθόχορτο στο λαδί και θα πίναμε το κουταλάκι μας λίγες ώρες πριν το ξεφάντωμα.
Ο ένας πρότεινε να φέρει το Nova για μεταμεσονύκτιες προβολές, αλλά απορρίφτηκε ως πολύ ανδροπρεπές και θέλαμε και τα κορίτσια μαζί. Υπήρχε και ο κίνδυνος να βλέπουμε ποδόσφαιρο και να ξεπέσουμε στην αποχαύνωση του χειμώνα. Ο άλλος πρότεινε να φέρουμε πίτσες, αλλά απορρίφτηκε. Τα τραπέζια θα στρώνονταν με λαδόκολλες. Οι ντομάτες, τα κρεμμύδια, οι καυτερές πιπεριές, ο τενεκές με την κατσικίσια φέτα, ελιές, λαδί, ρίγανη από το βουνό. Όλα έτοιμα εκτός από τον Υπουργό Οικονομικών Ιδεολογημάτων. Σκέπτεται να παγώσει την αύξηση του ΦΠΑ. Μα σκέπτεται; Τι σκατά ακριβώς; Τι να τα κάνουμε τα καρβουνά τώρα; Να του ανάψουμε καμιά φωτιά μήπως και φωτιστεί; Τι θα πει σκέπτεται για ένα μετρό που μόλις λίγους μήνες πριν το ψήφισε; Όταν το ψήφισε είχε σκεφτεί ή του έφυγε σαν ορδή στην τουαλέτα, ασυναίσθητα; Οι λοιποί που το ψήφισαν; Για αυτό βρωμάει η Βουλή; Διότι το ψαρί από το κεφάλι βρωμάει και η πολιτικοί μας ζέχνουν. Ένα μείγμα ανικανότητας, αναποφασιστικότητας, ανοργανωσιάς. Ιδρωμένοι από την αγωνία να μην κάνουν κακό στην καριέρα τους μυρίζουν σαν κάποιον που πηγαίνει στον ενδοκρινολόγο του για να καταπολεμήσει την κακοσμία και όντως κλειστοφοβικός έχει εγκλωβιστεί μέσα στον ανελκυστήρα της προσωπικής του ανέλιξης που έχει κολλήσει στην πλήρη αποτυχία.
Ηλίθιος δεν γίνεσαι από αυτά που σκέπτεσαι, αλλά από αυτά που κανείς, γιατί αυτά γνωρίζουν οι άλλοι. Και εμείς εάν δεν είχαμε γράψει εδώ για ανάκλιντρα και λοιπές ηλιθιότητες θα είχαμε κρατήσει την υστεροφημία μας ακέραιη. Τώρα τι γίνεται; Κρατήσαμε την απόδειξη του σουπερμάρκετ; Να τα πάμε πίσω ή να τα πιούμε όλα; Τελικά τι θα ισχύσει 31/8; Μετά; Ως ποτέ; Τι όνειρα βλέπουν αυτοί οι άνθρωποι; Είναι άνθρωποι; Μήπως πίνουν μόνο αλκοολούχα και για αυτό έβαλαν τα υπόλοιπα στο 23%; Τώρα έχουμε μείνει σαν τους συγγενείς έξω από την εντατική. Μόνο από τον Θεό μπορούμε να πάρουμε απάντηση και ελπίδα. Μέσα οι γιατροί - πολιτικοί πάνε έρχονται αλλά δεν μπορούν να μας πουν τίποτε. Ο ασθενής είναι σε πολύ κρίσιμη κατάσταση. Πηγαίνουμε ένα μισάωρο μέσα, δηλαδή στο σουπερμάρκετ, και όταν βγαίνουμε αναρωτιόμαστε αύριο θα έχω δουλειά; Θα μπορέσω να ξαναέρθω; Αυτοί που δεν μπορούν τι κάνουν;
Από το ημερολόγιο του Κυβερνήτη της μάσας: Μαζευτήκαμε 23/8 εκτάκτως μετά από τον συναγερμό που πρόεκυψε από την αναποφασιστικότητα του Υπουργού Οικονομικών Ιδεολογημάτων και αφού καταμετρηθήκαμε και έλλειπε μόνο ο πατέρας μου σε διακοπές, ανέλαβε η νύφη μου τον ρόλο της γραμματέως. Έπειτα από εκτενή συζήτηση επί του μοναδικού θέματος, ήτοι την μεταφορά της φαγοποσίας από τις 31/8 την σημερον, πάρθηκε ομοφώνως η απόφαση να εφαρμόσουμε τον πανεθνικό κανόνα που ισχύει στις μέρες μας, τουτέστιν «ότι φάμε, ότι πιούμε και ότι αρπάξει ο κωλος μας». Ο Λέανδρος, όπως είναι πρόδηλο και εκ του ονόματος του είναι πολύ άνδρας και ότι έχει να κάνει με τα οπίσθια του δεν το αφήνει ασχολίαστο. Ανέφερε λοιπόν, πηγαίνοντας το πράγμα ένα βήμα παραπέρα, ότι για τα τελευταία ο πατέρας του ο Λεωνίδας, όπως και ο πάππους του ο Αχιλλέας, τον είχαν παροτρύνει να τα χρησιμοποιεί ως μονόδρομο, δηλαδή μόνο από μέσα προς τα έξω. Παρατήρησε ότι τελευταία δέχεται πολλές γαργαλιστικές επισκέψεις σε αυτή την περιοχή και σκοπεύει να αντιδράσει στις απόπειρες στηλίτευσης του ακροτελεύτιου περιουσιακού του στοιχείου.
Ενωμένοι όλοι μαζί δώσαμε κοινό όρκο να υψώσουμε το λάβαρο της συμμαχίας ενάντια σε κάθε εξωθεν επίθεση σε κάθε μέλος της παρέας μας και κατά συνέπεια στην φιλία μας. Αποφασίσαμε την κοινοκτημοσύνη των προσόδων μας ώστε να βιοποριστούμε όσο καλυτέρα γίνεται όλοι μαζί. Έχω φαί έχεις φαί είναι το σύνθημα μας. Μήτσο να πάρω το Nova για αύριο το βραδύ που τα παιδιά θα είναι στην πεθερά μου;

Η χώρα του Φραπέ

Η χώρα του Φραπέ θα πεθάνει την 1η Σεπτεμβρίου 2011. Το κράτος διέγνωσε με μαθηματική ακρίβεια τον υπεύθυνο της έλλειψης παραγωγικότητας και του επέβαλε φορολογική δαμόκλειο σπάθα, τον εξόρισε στην πυρεία γη του 23% ΦΠΑ. «Θέλετε ξενύχτι, καλοπέραση σε ταβέρνες και καφέδες για να μπορέσετε να συρθείτε έως το γραφείο; Περάστε από το μαγαζί του 23%. Τα χρήματα σας δεν επαρκούν πλέον για τέτοιες εκφάνσεις χαράς και ξεγνοιασιάς. Πρέπει να δουλεύεται και να ξεπληρώσετε τους λογαριασμούς σας για να ξεπληρώσουμε και εμείς με την σειρά μας τους δικούς μας, που στην ουσία είναι δικοί σας, γιατί εμείς είμαστε εσείς. Μέτα τιμής, το Κράτος».
Γιατί δεν αποταμιεύουμε πλέον; Επειδή έχουμε καταστεί καταναλωτές, έχουμε πλεόνασμα χρημάτων ή δανειστήκαμε για αυτά; Καθότι για την αγορά αυτοκίνητου και σπιτιού, που είναι οι κυρίες επενδύσεις του μέσου ατόμου, απαιτούνται πολλά χρήματα και έχουν καταστεί απαγορευτικά μέσω της φορολόγησης που έχουν υποστεί, μήπως καταναλώναμε κυρίως σε καφετερίες και ταβέρνες; Πλούσιος γίνεσαι παίρνοντας τα λεφτά των άλλων, μέσος μένεις όταν καταναλώνεις ότι έχεις και φτωχός όταν δεν έχεις τίποτε ή σχεδόν. Το κράτος θα πάρει τα χρήματα των μέσων, θα τους κάνει φτωχούς και δυστυχώς δεν θα γίνει πότε πλούσιο. Είναι ένας απλός επαίτης.
Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι με αυτό το μέτρο θα αυξηθούν τα έσοδα του κράτους από τον τουρισμό. Τα ξενοδοχεία μας πουλούν σε χαμηλές τιμές σε χαμηλού εισοδήματος τουρίστες, για μικρό διάστημα, all inclusive πακέτα διακοπών που βρίσκονται σε χαμηλό ΦΠΑ. Αυτοί οι τουρίστες δεν είναι ηλίθιοι και χάρη στο ευρώ έχουν άμεσο τρόπο σύγκρισης των τιμών της χώρας μας με την δική τους και δεν θα καταναλώσουν τίποτε έξω από το προπληρωμένο πακέτο τους, καθότι δεν έχουν έρθει από την γη της αφθονίας. Η κρίση είναι παντού. Το βάρος, λοιπόν, θα το σηκώσουν οι γηγενείς.
Στην ουσία η αύξηση στις λιανικές τιμές θα πρέπει να περιοριστεί στο 10%, όση είναι η διαφορά των συντελεστών του ΦΠΑ. Στην ουσία όμως στην ήδη καθοδική πορεία των ενδιαφερομένων καταστημάτων θα προστεθεί και αυτό το βάρος. Ο τζίρος θα πέσει γιατί κανείς δεν πήρε αύξηση 10% στον μισθό του. Κατά εξακολούθηση τα προσδοκώμενα έσοδα πότε δεν θα ευοδωθούν και το επόμενο βήμα θα είναι να εμπεριέλθουν στο ΦΠΑ 23% και άλλα είδη, και άλλα είδη και εν κατακλείδι χαρίστε το ένα τέταρτο του μισθού σας στο κράτος σε ΦΠΑ, κατά μέσο όρο το ακόμη ένα τέταρτο σε ασφαλιστικές κρατήσεις και από φόρους τρίτων και φορολογία εισοδήματος βάλτε ακόμη ένα τέταρτο και πείτε μου τι να την κάνετε την αύξηση, τι να την κάνετε την εργασία, τι να κάνετε με την τράπεζα που χρωστάτε. Η απάντηση προσεχώς θα δοθεί όταν ο κόσμος ξεσηκωθεί και η πίτα ξαναμοιραστεί.

Aπόρροιες

Συσσωρεύονται απόρροιες μέσα μου σαν τα σκουπίδια στις χωματερές, δημιουργούν κύματα σαν του Ειρηνικού ωκεανού που σκάνε με υπόκωφο κρότο στον τοίχο της κοινωνικής αδιαφορίας που υπάρχει στην χωρά μου και υψώνεται σαν φράγμα υδροηλεκτρικού σταθμού σταματώντας την ροη της φυσιολογικής καθημερινότητας. Πλέον εκπνέεις και τα ερωτηματικά εμφανίζονται μέσα σε νεροφούσκες γύρω σου που φεύγουν ψηλά, αιωρούνται, σκάνε και σε πιτσιλάμε.
Όταν κάποιος απεργεί το κάνει για να σου καταδείξει πόσο χρήσιμη και απαραίτητη είναι η υπηρεσία που σου παρέχει, ώστε τοιουτοτρόπως να εκμαιεύσει το καλύτερο δυνατό από τις διαπραγματεύσεις που τελούνται. Εάν στις κινητοποιήσεις του συμπεριλαμβάνει την κατάληψη δημόσιου χώρου και την ομηρία των συμπολιτών του πως κοινωνεί την αδικία που κατά την γνώμη του υφίσταται; Μήπως το αίτημα του είναι κοινωνικά αδιάφορο; Μήπως οι υπηρεσίες του είναι υπερεκτιμημένες από τον ίδιο; Μήπως δεν υφίσταται αδικία; Μήπως οι υπαίτιοι είναι στην δίκη του πλευρά;
Ο ουρανός είναι πάντα νεφελώδης σε αυτή την πρώην ηλιόλουστη χωρά. Πάντα έτοιμος για βροχή. Πως άλλαξε έτσι το κλίμα; Φταίνε οι φωτιές; Φταίει η μόλυνση; Φταίει ο τρόπος δόμησης; Οι άνθρωποι φταίνε; Εάν τους δεις όλους μαζί φταίνε. Μεμονωμένα όχι; Σύννεφα κινούνται τρελά πάνω από το κεφάλι μου. Τρέχουν και ελίσσονται σαν αυτοκίνητα σε μποτιλιάρισμα. Αστράφτει σαν να κορνάρουν σε κάποια διασταύρωση, επιτίθενται με μανία το ένα στο άλλο και η βροχή έρχεται να βάλει ένα τέρμα σε αυτό το χάος. Οι άνθρωποι εξαφανίζονται καθώς οι σταγόνες πέφτουν και πλημμυρίζουν τα πάντα. Ο δημόσιος χώρος μένοντας κενός αποδίδεται στον κανένα, σε αυτόν που φταίει πάντα, στο άγνωστο τρίτο δαιμονοποιημένο πρόσωπο που τρώει τις σάρκες αυτής της χωράς. Ίσως για αυτό να ξεσκίζουμε το δημόσιο χώρο σε κάθε ευκαιρία; Μήπως είναι ο άγνωστος που μας κατατρέχει; Γιατί το ατομικό μας βάλλεται τόσο πολύ από το δημόσιο; Γιατί είμαστε τόσο ανασφαλείς; Γιατί είμαστε τόσο καχύποπτοι; Για να σε αγαπήσουν δεν πρέπει να αγαπήσεις; Η αγάπη δεν ενέχει την ανιδιοτέλεια; Γιατί είμαστε τόσο ιδιοτελείς; Γιατί είμαστε υλικά κορεσμένοι και πνευματικά πεινασμένοι;
Ένα παιδί είχε μείνει μονό του μέσα στην βροχή και έσκαβε ένα λάκκο, όπως κάνουν συνήθως στην παράλια. Έπεφτε το νερό και έριχνε τα χώματα μέσα και έκλεινε το λάκκο. Εκείνο ξανά έσκαβε και ξανάκλεινε από τα νερά και ξανά και ξανά. Ένα παιδί που πιθανότατα την επομένη μέρα θα ήταν κρυωμένο, που δεν θα μπορούσε να παίξει για λίγο. Ένας φαύλος κύκλος ενεργειών που έχουν αρνητικό αποτέλεσμα. Ο πολίτης που δεν σέβεται το κράτος που δεν τον σέβεται, που με τη σειρά του υποπτεύεται τον πολίτη που δεν εμπιστεύεται το κράτος, που είναι η αρχή και που το τέλος; Κουβάρι πράξεων που μεμονωμένα ίσως και να δικαιώνουν τους ενεργούντες, αλλά ιδωμένες σαν σύνολο είναι ένα γαϊτανάκι που απλώς περιστρεφόμενο σηκώνει σκόνη. Σκόνη που κάθεται πάνω στην βροχή, δημιουργώντας λάσπη που σκεπάζει τα κοινά. Ομαδικό λασπόλουτρο, οπού διαγωνιζόμαστε για τον τίτλο του πιο καθαρού.
Από μια άκρη βγήκε ένας ψήλος, αθλητικός, καλοντυμένος, νεαρός κύριος. Ατένισε μια από τις λακκούβες. Καθρεφτίστηκε στα βρομόνερα και μένοντας ικανοποιημένος στράφηκε στους υπόλοιπους συμπολίτες του, που σιγά σιγά έβγαιναν και αυτοί στον δρόμο, και αφού αυτοαποκαλέστηκε ως ο πιο καθαρός, τους είπε «Θέλω». Όταν αυτοί προσπάθησαν να τον αντικρούσουν είπε «Ναι αλλά». Όταν θέλησαν να πουν τις δίκες τους θέσεις είπε «Εγώ». Όταν πήγαν να απομακρυνθούν είπε «Θα». Το παιδί άφησε την λακκούβα και τον πλησίασε. Του ζήτησε χαρτομάντιλο και αυτός του έδωσε μεταξένιο μαντήλι, του ζήτησε φαγητό και του έδωσε μια χρυσή λίρα να φάει ότι και όσο θέλει. Του ζήτησε βιβλία και του έδωσε για παιχνίδι την λακκούβα…