Η θεωρία της μονής κάλτσας

Η γυναίκα μου με δυο φίλες της έχουν αναπτύξει το εύλογο ερώτημα: που χάνεται η μια από τις δυο κάλτσες του ζευγαριού. Εκείνη η διερευνητική ματιά κάτω από το μπαλκόνι, σε αυτοκίνητα, δέντρα, κάγκελα. Εκείνη η αγωνία της ανακάλυψης, ο ίστρος του λαγωνικού. Το ανασήκωμα καναπέδων, ντουλαπιών, μαξιλαριών, αποθηκευτικών χώρων. Η εγκατάλειψη, το εκκωφαντικό κενό της σιωπής, η απώλεια. Μια κάλτσα μόνη, αποκομμένη, άχρηστη, αταίριαστη, βυθισμένη στην μοναξιά, στην ανεργία, στο περιθώριο. Μια τελευταία ελπίδα της δίνεις, να χάθηκε το ταίρι της στα άπλυτα, σαν τον μεθύστακα που δεν μπόρεσε να γυρίσει σπίτι, σαν τον μπερμπάντη που ξενοκοιμάται. Ελπίζει η καημένη η παρατημένη, ψάχνει στα σκουπίδια των συναισθημάτων τον χαμένο θησαυρό. Ας είναι ακαμάτης, ας πίνει σαν σφουγγάρι, ας είναι αχαλίνωτος, είναι το άλλο μου μισό.

Είχα την πεποίθηση ότι οι δικηγόροι που ειδικεύονται στα διαζύγια θα μπορούσαν να βοηθήσουν, αλλά ποιος μπλέκει με δικηγόρους, δικαστήρια και αστυνομίες. Το δίκαιο της ζωής δεν μεταβιβάζεται σε ξένα χέρια. Ποσό μάλλον σε πληρωμένα χέρια, όπως των  νομικών. Την ζωή την βιώνεις, την χωνεύεις ή σε τρώει εκείνη. Σάρκα, αίμα, ιδρώτας, χνώτα τα γεύεσαι ή δίνεις να τα γευτούν οι άλλοι. Μεταβίβαση γεύσεων δεν γίνεται δέκτη. Οι δικηγόροι είναι σαν τους νεκρανατόμους. Μαζεύουν τις τελειωμένες υποθέσεις. Αυτές που δεν έχουν ελπίδα. Εμείς θέλουμε τις κάλτσες ζωντανές, δεν χρειαζόμαστε κάποιον να μας πει ότι η κάλτσα χάθηκε και φταίει τόσο τοις εκατό ο ένας και τόσο άλλος και αφού δεν τα βρίσκεται ορίστε ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό.

Μια μέρα μια τέτοια ξεστρατισμένη κάλτσα βρέθηκε. Άνοιξε το πλυντήριο και να τη, κόκκινη, αφράτη, μυρωδάτη. Την πηρέ η κόρη μου να την βάλει μαζί με το ταίρι της, να τυλιχτούν μαζί και να κοιμηθούν αγκαλιά μέσα στο συρτάρι. Ήμασταν όλοι πολύ χαρούμενοι, σαν να τέλειωνε μια οικογενειακή οδύσσεια μπροστά στα μάτια μας. Η γυναίκα μου άπλωσε τα άλλα ρούχα που την συντρόφευαν σε αυτό της το ταξίδι για την μακρινή της Ιθάκη, στην πολυαγαπημένη της Πηνελόπη. Σήμερα φορώ ένα από εκείνα τα πουκάμισα της συντροφιάς. Είναι το κατάλληλο ρούχο για οίκο ανοχής ή άλλο παραπλήσιο μαγαζί. Στο καρό του, εκτός του αρχικού πράσινου και καφέ, έχει προσθέσει στην θέση του λευκού ένα γκρίζο ροζ που θα έδειχνε πολύ ωραία κάτω από τεχνητό πολύχρωμο φωτισμό. Έχοντας αποφύγει το σύνδρομο της μονήρους κάλτσας μεταπηδήσαμε στο σύνδρομο της απολωλός κάλτσας. Εάν αυτό είναι Θεία δίκη ποιο ήταν το αμάρτημα μου, μόλις είχα αγοράσει το πουκάμισο αυτό. Αυτή η μεταλαμπάδευση απόχρωσης από ύφασμα σε ύφασμα διάμεσου της πλυντηριακης όσμωσης αναμεμειγμένης με μπλε και πράσινους κόκκους, αυτή η καλειδοσκοπική πανδαισία κατά την περιστροφή του κάδου που με έφερνε συνεχώς πιο κοντά στο αθέμιτο αυτό αποτέλεσμα, αυτή η διαβολική σύμπτωση, ποιο σκοπό μπορεί να εξυπηρετούσαν, τι κομίζουν στο πρόσωπο μου πάρα ένα χαστούκι της μοίρας, μια πράξη βάναυσης τιμωρίας, αφού το μονό αμάρτημα που ενθυμούμε να έχω διαπράξει πρόσφατα είναι η κοπή μετά των οδόντων μου των ονύχων μου.

Έχω φορέσει αυτό το συγκεκριμένο πουκάμισο κάτω από ένα πουλόβερ με σχετικά μεγάλο γιακά. Παρ’ όλα αυτά αισθάνομαι το ροζ να πλημμυρίζει το μάτι μου. Σαν σπαθί τζενταϊ να λαμπυρίζει μέσα στο πρωινό σκοτάδι. Επικεντρώνομαι στον δρόμο. Παρακολουθώ τα διάφορα χιλιάρα, diesel  και με αέριο αυτοκίνητα να πηγαίνουν αέρα στα αριστερά μου και στα δεξιά μου να αρμενίζουν τα τζιπ, οι Mercedes και οι BMW του λάου που έκανε το λάθος να εξαργυρώσει τα όνειρα του σε κυβικά εκατοστά. Τίποτε, ούτε κρίση, ούτε κοινωνικό σχόλιο, ούτε μύριες σκέψεις μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή μου από το ροζ που ξεχωρίζει. Σαν να έχω φορέσει το ακάνθινο στεφάνι, σαν να σέρνω τον σταυρό μου, σαν να έχω ιδρώσει φορώντας μάλλινο παντελόνι. Με τρώει το άτιμο το ρούχο, σαν Alien, σαν κατάρα. Θέλω να το αποτινάξω από πάνω μου, να σταματήσω στην άκρη του δρόμου και σαν τον Σούπερμαν να σκίσω αυτό το ρούχο.

Όλη η μέρα πέρασε με τον εαυτό μου να τρώγεται με τα ρούχα του. Στο τέλειωμα της, με το δειλινό να ταιριάζει τελεία με αυτό το ροζάκι, έχω συμφιλιωθεί με το μάταιο της προσπάθειας μου. Εάν δεν μπορείς να τους νικήσεις κοίτα να συμπλεύσεις μαζί τους. Σκέψεις πολλές. Διαδικασίες τύπου ISO κατά το πλύσιμο. Έλεγχος με κάρτα πόσες κάλτσες μπήκαν, ζυγές, μονές, χρώμα, labeling, targeting, marketing, management, outsourcing, in-house, ότι διαδικασία και να φτιάξεις η αλήθεια είναι άμεσα εξηγήσιμη από τον νόμο του Μουρ που αναφέρει ότι εάν κάτι είναι να πάει στραβά, τότε θα πάει στραβά ότι και να κανείς. Ηττοπάθεια; Μάλλον απάθεια. Ας πάω στο mall πριν κλείσουν.

Ο ουτοπικός αυνανιστής

αυνανισμός ο [avnanizmós] Ο17 : α.(και επιστ.) πρόκληση και ικανοποίηση αφροδίσιου οργασμού χωρίς τη συμμετοχή ερωτικού συντρόφου· μαλακία. β. (μτφ.) αποχαύνωση, ηλιθιότητα: Πνευματικός ~. 

[λόγ. < γαλλ. onanisme < ελνστ. Aὐνάν, πρόσωπο της Π.Δ. που για να αποφύγει τη νόμιμη υποχρέωσή του να τεκνοποιήσει με τη χήρα του αδελφού του, επειδή το παιδί δε θα θεωρούνταν δικό του, διέπραττε διακεκομμένη συνουσία, και για το λόγο αυτό τιμωρήθηκε με θάνατο από το Θεό (-isme = -ισμός)]

ουτοπικός -ή -ό [utopikós] Ε1 : για ιδέα, ιδίως ιδεολογία, που θεωρείται ότι είναι αδύνατο να πραγματοποιηθεί· (πρβ. χιμαιρικός): Ουτοπικοί στόχοι / οραματισμοί. Ουτοπική κοσμοθεωρία. Ουτοπικές κοσμοκρατορικές τάσεις. Ο ~ σοσιαλισμός, χαρακτηρισμός του σοσιαλισμού πριν από το Mαρξ.

[λόγ. < γαλλ. utopique < utop(ie) = ουτοπ(ία) -ique = -ικός]

Στο ραδιόφωνο ψάχνω να βρω ένα σταθμό της προκοπής. Το αφήνω σε μια συχνότητα που είχε διαφημίσεις. Μετά από λίγο ακούγεται το πρώτο τραγούδι. Ένας εμφανώς νεαρός ερμηνευτής προσπαθεί να αποδώσει πάθος, καημό και λαγνεία σε ένα overdose μελιρρυσιας με λίγο από τον καταγγελτικό λόγο του hip hop. Μικρή παύση και ξεκίνα το οργανοπαικτικο κρεσέντο που απογειώνει την μπαλάντα στο rock for stadiums. Riff βγαλμένα από τελματωμένες αντιλήψεις επικού heavy metal. Δεν μπορούσα να βρω το τραγούδι που είχε υποστεί την κλοπή, αλλά ήμουν σίγουρος ότι το είχαν ξεπατικώσει από κάποιο γνωστό μου. Φαντάζομαι τους θαμώνες του νυχτερινού κέντρου σε έκσταση και με τσιγάρο στο ένα χέρι και ποτό στο άλλο να αλληλοκοιτάζονται οι ερωτευμένοι, να εποφθαλμιούν το πιατάκι με τους ξηρούς καρπούς οι πεινασμένοι, να χαζεύουν το ταβάνι οι λουλουδουδες και τα γκομενακια οι ξελιγωμένοι. Ο αοιδός, όμως, εκεί, να κομίζει την τέχνη του, να ακκιζει την ατμόσφαιρα με τα κρεσέντο του και δώστου οι καταρράκτες του πάθους, και πάρε κόσμε, πάρε σεξ, πάρε ιδρώτα, πάρε σάρκα, πάρε αίμα, πάρε ουίσκι φάρμακο, πάρε γαρύφαλλο χρωματοθεραπεια, πάρε ξηροκαρπιο να γιάνεις την πείνα, πάρε την εικόνα σου και περιέφερε την στην αίθουσα, γίνε αυτό που επιθυμείς, βρες το κοινό σου, γίνε εσύ ο τραγουδιστής, γίνε εσύ ο λικνιστός χορευτής, γίνε εσύ ο σταρ της βραδιάς. Και να τα πανωσηκώματα στα τραπέζια, να το πανηγύρι, να η χαρά, να η ξεγνοιασιά. Πάρε γαρύφαλλα, πάρε ποτά, άντε για σένα και λίγα ξηρά καρπα. Έχω να οδηγήσω και δεν συνάδει τόση σωματική συμμέτοχη με την πνευματική μου κατάσταση. Άσε που αυτά τα άσματα δεν κατεβαίνουν εάν είσαι ξεμέθυστος.

Αλλάζω συχνότητα και πέφτω σε σταθμό ξένης χορευτικής μουσικής. Το αφήνω και μετά από το πρώτο τραγούδι δεν καταφέρνω να παρακολουθήσω κανένα άλλο. Δέκα λεπτά έχουν κυλίσει με αυτό το wall of sound που σε προκαλεί στην πρώτη επαφή και αμέσως μετά μετατρέπεται σε ηχητικό wallpaper που δεν αξίζει πλέον καμιάς προσοχής σου. Κάποια στιγμή βγαίνεις από αυτή την ηχητική νιρβάνα και αναπολείς τι άκουσες και διαπιστώνεις ότι ήσουν κουφός. Σαν την μουσική στα σουπερμάρκετ που δίνουν το ρυθμό στα ψώνια, σαν τα κουδουνίσματα στα καζίνο που δίνουν τον ρυθμό στο τζόγο. Αυτές οι μουσικές, είτε φθηνού αισθησιασμού, είτε γαλήνιας αποχαύνωσης είναι τόσο πνευματικά ύπουλες, τόσο εμπορευματοστοχευμενες. Αυτή η συνεχή πρόκληση στη ζωική πλευρά, αυτός ο συνεχής γαλουχισμος της αισθαντικότητας, ωσότου υποτροπιάσει σε γιγαντισμό υποδόριας ανάγκης και μέσω του σαρκικού μεταβολισμού καταλήξει απλή προτροπή κατανάλωσης και διαφημίσεων. Η αγωγή της ψυχής έχει χαθεί στις σκονισμένες εγκυκλοπαίδειες και σε θρησκόληπτα βιβλία. Τώρα πρέπει να καταβάλεις προσπάθεια να ξεχωρίσεις τα ρινγκ τοουνς από τη μουσική, τις εξωτερικές καταχωρήσεις από τα άρθρα, τις διαφημίσεις από τα σήριαλ.

Πρώτη στάση φίλος μουσικός που θέλει να βρούμε επαγγελματική διέξοδο στο τέλμα που έχει περιέλθει επαγγελματικά. Έχοντας δουλέψει και σαν ηχολήπτης και στο ραδιόφωνο, είχε πάντα δυο και τρεις απασχολήσεις να τα βγάζει περά. Τώρα τα πράγματα ήταν δύσκολα για εκείνον καθώς οι δουλειές και τα ιδιαιτέρα μαθήματα μάδησαν σαν την μαργαρίτα. Έχεις λεφτά, δεν έχεις λεφτά… Στη διάρκεια της συζήτησης που κάναμε αναφερθήκαμε κάποια στιγμή στην δράση των πνευματικών ανθρώπων στα κοινά και με προέτρεψε να κοιτάξω το ΠΑΣΟΚ. «Θυμήσου, είπε, με ποια τραγούδια διεκδικούσε την κυβέρνηση (Θεοδωράκη, Ξυλούρη…), με ποια την διεκπεραίωσε (κλαρίνα, τσάμικα, Πίτσα, Πανταζή…) και με ποια τραγούδια έφυγε (Νότης, Βίσση, Λαίδη…). Δες τους πνευματικούς ανθρώπους που το υποστήριξαν. Ποιοι ήταν, πόσων εξ’ αυτών τα έργα μνημονευόταν πριν την εποχή ΠΑΣΟΚ, πόσα κατά την διάρκεια και πόσα θα μνημονεύονται μετά. Μήπως ότι έχει μένει πίσω του πνευματικά είναι όσα συνέπεσαν με το πρώιμο ΠΑΣΟΚ και υιοθετήθηκαν από αυτό; Μήπως το υπόλοιπο της ζωής του κυμάνθηκε από το υψηλά στα χαμηλά; Και εάν είναι έτσι ήταν όλο αυτό σύμπτωση ή επίπτωση;» Του πρότεινα τις υπηρεσίες streaming μουσικής και την συνεργασία με γνώστες τοπικών αγορών που αυτές ψάχνουν. Τον οδήγησα στο site μια από αυτές και τον βοήθησα λίγο στην συμπλήρωση των αιτήσεων.

Όταν με πιάνει αυτό με τις φιλικές αναφορές συνειρμικά μου έρχονται και άλλες, η μία πίσω από την άλλη. Ήταν και αυτό το κλίμα πολίτικου σπρωξίματος και συναλλαγής που άρχισε να τριβελίζει το μυαλό μου και βάλθηκα μέσα στο μποτιλιάρισμα να ξαναθυμηθώ τους εθνικούς επιχειρηματίες. Ποιος αναδύθηκε με ποιο κόμμα. Έπλεκα τα ονόματα και έφτιαχνα μια αλυσίδα εθνικών στοιχημάτων, ατόμων που πριμοδοτήθηκαν από όλους εμάς και που ως επί των πλείστων δεν εκμεταλλευτήκαν το μονοπώλιο ή ολιγοπώλιο που τους παρείχε το κράτος για να κάνουν ένα βήμα παραπέρα με εξαγωγές και άλλα παρεμφερή τεινα, αλλά μόνο επιδόθηκαν σε συναλλαγές με το σύστημα που τους έφτιαξε και απομύζησαν το κομμάτι της αγοράς που στην ουσία τους παραχωρήθηκε. Ακούω τώρα κάτι φωνές για προστασία των εθνικών φαρμακοβιομηχανιών και γελώ, διότι το θέμα δεν είναι να προστατέψεις κανένα, το θέμα είναι να δώσεις σε όλους ίσες ευκαιρίες. Εάν τους προστατέψεις καταστρέφεις την αγορά, εάν δεν τους βοηθήσεις δεν έχουν τύχη ενάντια στους αλλοδαπούς ανταγωνιστές τους. Αλλά εάν διαμορφώσεις τιμές υπέρ τους είναι σαν καταδίκη για την μακροχρόνια εξαφάνιση τους. Δεν μπορείς να σκέπτεσαι μονοδιάστατα τοπικά πλέον. Ακόμη και κουλούρια να πουλάς η παγκοσμιοποίηση σε ακουμπήσει.

Αλλάζω σταθμό και ακούω ειδήσεις. Το ραδιόφωνο μας σώζει σε αυτό το θέμα. Στην τηλεόραση πια δεν βλέπονται με τίποτε. Ακόμη και οι χειρότερες ραδιοφωνικές είναι χίλιες φόρες προτιμότερες από τις καλύτερες τηλεοπτικές. Κάποτε τα ψέματα λεγόταν δια της αποκρύψεως, του μοντάζ, του χρόνου προβολής. Ποσό αθώοι ήμασταν τότε. Αργότερα δινόταν εκατό διαφορετικές απόψεις. Μισές αλήθειες για να παίρνει ο καθένας ότι του ταιριάζει. Το δασός οδεύει προς το ξυλουργείο και ο καθένας μας κράτα ένα δέντρο. Τώρα πια η ελληνική τηλεόραση είναι σαν προπαγανδιστικός τηλεβόας. Απορώ πως οι μέτοχοι των ζωικών αυτών εκκριμάτων δεν κατανοούν ποσό προσβλητικό είναι το παρεχόμενο θέαμα για το άτομο τους. Από την άλλη το ότι όλοι τους είναι αναμενόμενοι με το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν μπορεί να είναι τυχαίο.

Έφτασα να ακούω μουσική από ένα σταθμό της Νάουσας που αναμεταδίδεται στην Θεσσαλονίκη. Τότε μου ήρθε στο μυαλό φίλος με καταγωγή από εκεί, πάντοτε σε φιλία διαμάχη με τον εαυτό του, μόνιμα ασύνταχτος με τα πρέπει, διαρκώς ανυπότακτος με τα θέλω. Αντιρρησίας πεποιθήσεως εκ συνειδήσεως. Μια τελευταία ρήση του θυμήθηκα: «Ας παραδεχτούν επιτέλους οι ετερόφυλοι τα λάθη τους, το πώς προσεγγίζουν μια σχέση. Όταν είναι νέοι επιθυμούν το σεξ και προσποιούνται ότι ψάχνουν την αγάπη. Το αντίθετο κάνουν όταν είναι μεγάλοι. Ψάχνουν την αγάπη και προσποιούνται ότι κυνηγούν το σεξ. Ενώ οι ομοφυλόφιλοι είναι ειλικρινείς ως προς τις επιθυμίες τους. Το πρόβλημα των τελευταίων είναι ότι ωθούμενοι να ψεύδονται για το ποιον τους, από συνήθειας το πράττουν και στον εαυτό τους, έτσι μένουν ανώριμοι και δεν περνούν ποτέ από το πρώτο στάδιο στο δεύτερο, από το σεξ στην αγάπη και μένουν πάντα κυνηγοί, ποτέ γεωργοί». Τον διέκοψα τότε, αναφέροντας ότι η διάκριση αυτή μάλλον αφορούσε άνδρες και γυναίκες, αλλά εκείνος πιστεύει ότι κάτι τέτοιο ήταν αλήθεια στο παρελθόν, αλλά η ισότητα έχει εξαλείψει αυτή την διάφορα αντίληψης ανάμεσα στα δυο φύλα. Κάπου πρέπει να βρω να το χρησιμοποιήσω αυτό. Σταματώ στην άκρη και σημειώνω.

Έφτασα στον επόμενο προορισμό μου. Ήταν μια εταιρεία κρέατος χονδρικής και λιανικής. Τώρα πια στο εμπόριο τα πάντα γίνονται μετρητοίς. Το οποίο είναι πιο υγιές από το προηγούμενο καθεστώς με επιταγές και τεράστιες πιστώσεις, αλλά η εξαφάνιση της τραπεζικής πίστωσης με την ταυτόχρονη φορολογική αφαίμαξη έχουν εξαφανίσει το ρευστό από την αγορά. Όποτε καλούμαι να δώσω λύσεις κοντά στην παρθενογένεση. Όταν φτάνεις στο συμπέρασμα ότι πρέπει να αυξήσει τον τζίρο του, ποσό πιασαρίκο και άγνωστο μπορείς να το κανείς για τον πελάτη σου και να του το πουλήσεις; Όταν μπήκα μέσα ο επόμενος είχε το ακουστικό του τηλέφωνου στο αυτί του και μιλούσε όπως οι συνήθεις άνθρωποι ουρλιάζουν. Μετά από τόσα χρόνια σε δημοτικές αγορές ήταν επακόλουθο να είναι βροντόφωνος. Από την κουβέντα που εξελισσόταν κατάλαβα ότι είχε σαν  συνομιλητή στο άλλο άκρο της γραμμής ιδιοκτήτη από σουβλατζίδικο. Του έλεγε ο πελάτης μου ότι δεν μπορεί να του κάνει πίστωση γιατί και σε αυτόν δεν κάνει κανείς, μετά του είπε πως γίνεται να μην έχει πουλήσει τα κρέατα της προηγούμενης εβδομάδας, αφού παρήγγειλε άλλα στην αρχή αυτής και τέλος τον ρώτησε εάν πουλά μετρητοίς ή επί πιστώσει. Αφού είπαν διαφορές φιλοφρονήσεις μεταξύ τους που συνήθως ακούγονται ανάμεσα σε ξαναμμένους νταλικέρηδες ή προαγωγούς, πάντα όμως σε φιλικό τόνο, του είπε ότι δεν είναι δυνατόν να μην έχει κέρδος αφού αγοράζει με το κιλό και πουλά με το κομμάτι, άρα τα λεφτά κάπου αλλού τα τρώει. Όταν τέλειωσε η συνομιλία τον ρώτησα πόσες φόρες είχε παίξει αυτή την κασέτα και μου είπε ότι τώρα το έχει σε στικακι για να μην λιώσει από το παίξιμο. Έχει και κόπιες σκόρπιες σε κινητό και σταθερό. Μια μέρα τον πήρε η γυναίκα του και της τα είπε και εκείνης. Συζητήσαμε για τρόπους αντιμετώπισης της κατάστασης, για είσπραξη οφειλόμενων, για ρευστότητα. Αυτό που κατάλαβα ήταν ότι ο πελάτης μου είχε μεγάλο άνοιγμα πίστωσης στο εξωτερικό, ότι έπρεπε να κάνει γύρισμα τα λεφτά του γρήγορα σε εμπόρευμα και τούμπλαλιν. Έτσι αναγκαζόταν να πουλά άτσαλα και συνεπώς φτηνά. Με αποτέλεσμα να ρίχνει συνεχώς το περιθώριο κέρδους του και να ψάχνει συνεχώς για φτηνότερα προϊόντα.

 Αυτός είναι ένας φαύλος κύκλος οπού η μια έκπτωση φέρνει την επομένη. Έτσι και στην περίπτωση του, τα φθηνά προϊόντα έφεραν πίεση για μειώσεις τιμών και άρα μικρότερο κέρδος, και άρα μεγαλύτερο πάγιο κόστος και αυτή τη στιγμή είναι σαν την Άλικη της χωράς των θαυμάτων σε έκδοση εφιάλτη, οπού δεν ξέρει από ποια τρύπα μπήκε και από ποια να βγει. Εν τω μεταξύ το πελατολόγιο του έχει αλλάξει εντελώς και όσο πιο χαμηλά κατεβαίνει σε τιμές τόσο χειρότερης οικονομικής δυναμικής πελάτες βρίσκει. Όταν τον ρώτησα ποιο είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα του έναντι των ανταγωνιστών του δεν μπορούσε να απαντήσει. Είπε μόνο ότι σχεδόν όλοι βράζουν στο ίδιο καζάνι. Τον ρώτησα εάν με τα δικά του προϊόντα μπορεί να πουλήσει σε καλοπληρωτές πελάτες και μου είπε μάλλον όχι. Αποφασίσαμε να αλλάξει ένα δυο κωδικούς σε ποιοτικότερους και να τους δίνει μόνο σε καλοπληρωτές, να δούμε τον επόμενο μηνά πως θα πάει και κλείσαμε ραντεβού για τριάντα μέρες αργότερα.

Έπειτα αποφάσισα να πάω στο γραφείο να δω και τις δίκες μου εκκρεμότητες. Πήρα την μουσική τύχη στα χέρια μου και έβαλα ένα CD. Μπαίνοντας στο γραφείο το πρώτο που έκανα ήταν να  φτιάξω καφέ και να ανοίξω το κινητό και τον υπολογιστή. Άρχισαν τα μηνύματα να πέφτουν βροχή. Πήρα τηλέφωνα, σημείωσα ραντεβού, έσβηνα άλλα, έδινα συμβουλές, έπαιρνα ειδήσεις της αγοράς, τις αναμετέδιδα κατά το δοκούν, μετά από μιάμιση ώρα σηκώθηκα να βάλω το πρώτο φλιτζάνι καφέ. Ξανάκλεισα τα πάντα. Είμαι αρκετά μεγάλος για να θυμάμαι πως ήταν ο κόσμος χωρίς κινητά και υπολογιστές. Το σταθερό έχει καταντήσει σαν το γραμματοκιβώτιο. Στο ένα σε παίρνουν μόνο οι διαφημιστές και οι  πωλητές, στο άλλο μόνο οι λογαριασμοί έρχονται. Βγήκα και πήγα προς την Αριστοτέλους. Έβγαλα μια τηλεκάρτα και πηρά τηλέφωνο  από ένα θάλαμο. Έκλεισα το ραντεβού για να δοθεί ένας φάκελος πίσω. Ήταν ένας διαγωνισμός του δημόσιου που είχε κυλήσει κάπως απρόσμενα. Ήμουν παρών με τον πελάτη για τον οποίο είχαμε ετοιμάσει τον φάκελο συμμετοχής. Ήμασταν εκεί μόνο τρία γκρουπ. Μας πλησίασε ένας κύριος λέγοντας μας ότι οι άλλοι δυο τα είχαν βρει μεταξύ τους, καθότι συνεργαζόταν στους διαγωνισμούς, ότι είχαν δυο φάκελους, έναν με πολύ μικρή τιμή και έναν με μεγάλη. Άφησαν να εννοηθεί ότι εμείς θα χάναμε από χέρι. Κατά αυτό τον τρόπο η πρόταση τους να βγάλουμε άκυρο τον φάκελο μας θα ηχούσε πιο δελεαστική χάρη στο αντίτιμο της. Εμείς είχαμε πάει περισσότερο για την εμπειρία, καθότι ήμασταν σίγουροι ότι μια μεγάλη εταιρεία του χώρου τον είχε σίγουρο τον διαγωνισμό, αλλά παραδόξως δεν εμφανίστηκε άνθρωπος της. Αφού κάναμε λίγο τους δύσκολους και έπειτα από κάποια παζάρια τραβήξαμε ένα δικαιολογητικό από τον φάκελο προκειμένου η συμμέτοχη μας να βγει άκυρη. Λίγες μέρες αργότερα συναντήθηκα με έναν από τους κύριους που βρισκόμασταν στον διαγωνισμό και μου έδωσε ένα φάκελο με την αμοιβή μας. Μόνο που μια εβδομάδα μετά η κυρίαρχη εταιρεία έκανε ένσταση και ο διαγωνισμός βγήκε άκυρος. Έτσι η εταιρεία που μας λάδωσε ζήτησε πίσω το αντίτιμο. Πάρα την συμβουλή μου να μην το κάνει, ο πελάτης μου δέχτηκε να επιστρέψει τα χρήματα έκτος από ένα μικρό μέρος που οφειλόταν στα έξοδα μου. Στην Αριστοτέλους κάθισα με μια σακούλα από ένα κατάστημα στα χέρια μου και όταν έφυγα από το ραντεβού είχα παραδώσει το δώρο μου.

Κινήθηκα προς τα ανατολικά οπού θα βρισκόμουν με την γυναίκα μου για μεσημεριανό. Χτύπησε το τηλέφωνο και μου είπε ότι δεν μπορούσε να έρθει, όποτε άλλαξα σχέδια και πήγα στον επόμενο πελάτη που τύγχανε να έχει εστιατόριο. Κατά αυτό τον τρόπο θα επιτύχαινα το τερπνόν μετά του τερπνού. Αυτό που στα μαθηματικά αποκαλούσαμε στο τετράγωνο. Πήραν την παραγγελία μου και ήρθε το αφεντικό να δει πως τα πάω. Είχε την ευγένεια να με περιμένει μέχρι να φάω και είχα την ευγένεια να παραγγείλω λίγα και να μην πιω καθόλου. Στον καφέ πιάσαμε το θέμα μας. Του εξήγησα ότι η φορολογική εικόνα  που έδινε όσο ο ΦΠΑ στην εστίαση ήταν στο 23% είναι προβληματική, γιατί παρουσίασε μεγάλη ζημιά. Έπειτα μόλις έπεσε στο 13% παρουσιάζει μεγάλα κέρδη. Μετά το μετανιώνει και το ξαναρίχνει στην ζημιά. Οποιοσδήποτε το δει θα καταλάβει ότι την μια κτυπάει αποδείξεις και την άλλη όχι. Να βρει ένα τρόπο να το παρακολουθεί. Να πιάσει χαρτί μολύβι. Αυτό το έχω πει τόσες φόρες, σε τόσους πολλούς και το έχουν εφαρμόσει τόσες λίγες... Δεύτερο στα προσωπικά μου hit είναι η διάφορα ανάμεσα στα λεφτά της δουλειάς με τα προσωπικά λεφτά. Άντε τώρα να πείσεις τον άλλο ότι η δουλειά πρέπει να έχει λεφτά και εσύ ας μην έχεις… Ότι εάν στερέψει η δουλειά, εσύ δεν θα δεις ποτέ. Μετά από τόσες αποτυχίες το πιάνω το πράγμα περιμετρικά. Συνήθως ρωτώ ποιους εξοφλούν πρώτους. Όσοι έχουν εταιρείες παροχής υπηρεσιών, ως επί τω πλείστον, απαντούν τους προμηθευτές και όσοι έχουν εμπορικές επιχειρήσεις απαντούν το προσωπικό. Το αντίθετο παιδιά, τους λέω. Εάν έχεις εταιρεία παροχής προσωπικού τα λεφτά στα φέρνει το προσωπικό, όποτε πρώτα πληρώνεις το προσωπικό, ενώ εάν έχεις εμπορική εταιρεία τα λεφτά στα φέρνει το προϊόν, όποτε πρώτα πληρώνεις τους προμηθευτές. Αυτά βέβαια είναι για κατάστασης ανάγκης, αλλά ποιος δεν είναι σε ανάγκη τώρα, ή δεν προσποιείται πειστικά ότι είναι. Το βασικό που πρέπει να επιτύχουν είναι μια ανθρωπινή σχέση με το προσωπικό χωρίς να γίνουν φίλοι. Να είναι άσοι χωρίς να είναι ίδιοι. Να βάζουν κανόνες που πρωτίστως να τους τηρούν οι ίδιοι. Δεν θα απαγορεύεις το τσιγάρο και εσύ θα καπνίζεις στο γραφείο σου, αλλά ούτε θα παίρνεις ένα υπάλληλο από την δουλειά του για να πατέ να καπνίσετε παρέα έξω μαζί. Όσο για τα εμπορεύματα το συναμφοτερο συμφέρον καθορίζει τα πάντα. Μην τους ρίχνεις να μην σε ρίξουν και το ανάποδο.

Το απόγευμα χωρίς καμιά μουσική συνοδεία κίνησα για ένα ραντεβού που από προαίσθημα ήθελα να αποφύγω. Η φωνή στο τηλέφωνο είχε μια χάλκινη χροιά, σαν το ψευδεπίγραφο μιας γριάς πόρνης. Βρεθήκαμε στον Ναυτικό όμιλο και μου ζήτησε να περπατήσω στην παράλια μαζί του. Έτρεξαν μπροστά μου σκηνές από ταινίες οπού το boss αθλείται ή κόβει βόλτες και έχει τον υπαλληλικό συρφετό να πηγαινοέρχεται μαζί του. Το μόνο που είπα είναι ότι έχω και άλλο ραντεβού, όποτε αυτή η βόλτα δεν μπορεί να έχει χιλιομετρική απόσταση καθότι είχα αφήσει το αυτοκίνητο κοντά. Άρχισε να μου λέει για εταιρείες που είχαν κλείσει, για διευθυντές τραπεζών που ήταν από χρόνια συνταξιούχοι, για ελεγκτές της εφορίας που τώρα πια πρέπει να έτρωγαν από τον πρότερο μόχθο τους και αλλά γεγονότα τα όποια όλα έχασκαν σε ένα παρελθόν μίζερο και ξεχασμένο, σαν κάποιος να ανοίγει ένα ψυγείο μετά από πολυήμερη διακοπή ρεύματος αφού γύρισε από διακοπές. Δεν επιβεβαίωσα ούτε ότι τους γνώριζα, ούτε ότι συνεργάστηκα, ούτε ότι ακουσα για κάποιον από αυτούς. Το μόνο που ρώτησα ήταν τι είναι αυτό που τον απασχολεί σημερα. Θέλω να κάνω μια μεγάλη επένδυση μου είπε. Μόνος σας, τον ρώτησα, χωρίς άλλους συνεργάτες. Απάντησε καταφατικά, αλλά δεν είπε τίποτε άλλο. Οπωσδήποτε θα έχετε μια άποψη του εγχειρήματος που προτίθεστε να κάνετε, απάντησα, αλλά από μέσα μου γελούσα, αφού το κενό ανάμεσα στα γεγονότα και τα πρόσωπα που μου εξιστορούσε ήταν όσο αυτό ανάμεσα στο telex και στα κινητά.

Τον παρακάλεσα να γυρίσουμε καθότι είχαμε απομακρυνθεί αρκετά. Πρόσεξα το τρέμουλο των χεριών, το σύρσιμο στο ένα το πόδι και τα παπούτσια που είχαν βαφτεί λίγες ώρες πριν από την σημερινή μας συνάντηση. Το σακάκι του φούσκωνε στην αριστερή τσέπη, αλλά δεν φορούσε γυαλιά. Του έπιασα συζήτηση για την οικογένεια του και του μίλησα για την δική μου. Έβγαλα το κινητό, πήγα στο μενού με τις φωτογραφίες και του είπα ότι μπορεί να δει αυτές των παιδιών μου. Απάντησε ότι δεν ήξερε από κινητά και δεν είχε δικό του. Άρα στο σακάκι δεν είχε ούτε κινητό. Δεν ήμουν διατεθειμένος να μάθω τι ήταν αυτό που εξελισσόταν μπροστά μου. Τουλάχιστον όσο αισθανόμουν ότι ήμουν στη μέση μιας παγίδας. Του εξήγησα ότι δεν είχα κανένα ενδιαφέρον να ασχοληθώ με επενδύσεις, ότι είναι πλέον ένας τομέας που δεν με άφορα. Έκανε σαν να του έθιξα ένα ευαίσθητο σημείο και απόρησε που τόλμησα να πω κάτι τέτοιο την στιγμή που η πατρίδα μας χρειάζεται τις επενδύσεις περισσότερο από κάθε άλλη φόρα. Κανείς, μα κανείς, δεν βάζει επενδυτικό στοίχημα με προσωπικά του λεφτά για την πατρίδα. Κοιτάξτε να βρείτε τον ευπατρίδη που θα σας καλύψει του πρότεινα, προσωπικά είμαι στην δουλειά μόνο για το χρήμα αποκρίθηκα και τον χαιρέτησα. Με κοίταζε σαν Ζάχος, αλλά ήμουν πολύ μεγάλος για να υποκρίνομαι ότι  είμαι και εγώ είτε ευγενικός είτε ηλίθιος.

Μπήκα στο αυτοκίνητο και μετά το πρώτο φανάρι της Λεωφόρου Νίκης έστριψα αριστερά στα στενά. Συνέχισα να στρίβω μια δεξιά, μια αριστερά, ανάλογα με τους μονόδρομους, βγήκα κοντά στην ΕΡΤ3, συνέχισα να μπαινοβγαίνω σε στενά μέχρι που βεβαιώθηκα ότι δεν είχα κάποιον στο κατόπι μου. Πήρα τηλέφωνο σε ένα παλιό συμφοιτητή μου που κάναμε την ιδία πάνω κάτω δουλειά και του είπα την ιστορία με τον ηλικιωμένο. Συμφωνήσαμε να βρεθούμε αργότερα στην Κρήνη. Πήγα πηρά τα παιδιά από τα αθλήματα και τα πήγα σπίτι. Φάγαμε κάτι πρόχειρα για βραδινό και ξαναέφυγα. Ο φίλος μου εξήγησε ότι ο άνθρωπος της παραλίας ήταν παλιός απόστρατος αστυνομικός. Ότι είχε εργαστεί για κάποιον βουλευτή αλλά πάρα είχε έφεση να βουτήξει στο μέλι και δεν στέριωσε σε δουλειά από τότε. Τώρα μια εταιρεία από Αθήνα ήθελα να ανοιχτεί στην Θεσσαλονίκη, αλλά μετά από μια δυο δουλειές και αφού δεν ήθελε να ανοίξει γραφεία εδώ έψαχνε θύματα συμβούλους επιχειρήσεων με τον λεγάμενο δόλωμα για να τις φτιάχνουν τις έρευνες. Με προέτρεψε να μην ανησυχώ και ότι μάλλον στην εσωτερική τσέπη θα είχε κανένα βιβλιάριο υγείας. Άδικα θορυβήθηκα σαν να με είχε πάρει στο κατόπι κάποια απόκρυφη οργάνωση.

Πιάσαμε τη συζήτηση για τις οικογένειες, για αθλητισμό, πολίτικη, δουλειές. Είδε την κούραση στο βλέμμα μου και απόρησε γιατί με θυμόταν σαν τον στακανοβιστα της σχολής. Αυτό αφορούσε τα πάρτι, απάντησα, στην δουλειά είμαι μια απλή πόρνη, όσο πληρώνεις δουλεύω. Η κούραση, όμως υπήρχε, ο κάματος του σολομού ενάντια στη κοίτη της καθημερινής τριβής με το ελληνικό δημόσιο. Βέβαια η κατάσταση έχει βελτιωθεί αρκετά, αλλά ακόμη είμαστε σε πέτρινα χρόνια. Συμφωνούμε ότι ελάχιστα έχουν αλλάξει όσο αναφορά την ίδρυση εταιρείας, τις αδειοδότησεις και τα συναφή, αλλά και ο επιχειρηματικός κόσμος δεν είναι ακόμη έτοιμος να συστρατευθεί. Λείπει η αμοιβαία εμπιστοσύνη, δεν μπορεί να συμπλεύσει σε συνασπίσεις δυνάμεων και να ανταγωνιστεί τους εξωτερικούς ομόλογους του. Μου ανέφερε ότι πήγε σε επιχείρηση που τον κάλεσαν για να αυξήσει την παραγωγικότητα της. Ο ιδιοκτήτης τα είχε με το προσωπικό. Αυτό που είδε είναι ότι κατά μέσο όρο δούλευαν αρκετά και ότι εξαιτίας αυτού είχε επέλθει και κόπωση. Είχαν καταντήσει μετά τις απολύσεις οι εναπομείναντες να πηγαίνουν κάθε μέρα στην δουλειά. Έπαιρναν μισό μεροκάματο, μισό ρεπό. Έτσι κάθε μέρα ήταν στην δουλειά και συγχρόνως ξεκουραζόταν. Δούλευαν και σε βάρδιες για τις οποίες ενημερωνόταν την τελευταία στιγμή, όποτε ο μόνος τρόπος για να τους κανω πιο παραγωγικούς ήταν να τους ρίξω στην αναπαραγωγή. Από την άλλη οι επενδύσεις σε εργαλεία, ενεργεία, μηχανογράφηση και υποστήριξη αυτής είχαν παγώσει με το πρόσχημα της κρίσης, αλλά επί της ουσίας του κέρδους. Όσες διερευνητικές νύξεις έκανα δεν βρήκαν ανταπόκριση. Δεν είχε μείνει τίποτε άλλο να κανω από το να αρνηθώ την δουλειά.

Στο ίδιο πλασιέ κινούμαι, είπα. Από την μια χρειάζομαι την δουλειά, αλλά δεν μπορώ να βοηθήσω κάποιον που ψάχνει θαυματοποιό. Δεν θέλω να το κανω πια. Δεν μπορώ να υποδύομαι τον Μεσσία. Σε αυτή την δουλειά μένεις από μασονία και αυτή την αποκτάς από την υστεροφημία η όποια χρίζεται πάνω στην αποτελεσματικότητα. Ποιος ο λόγος λοιπόν να αναλάβω κάτι που προδιαγεγραμμένα θα αποτύχει από την δική μου πλευρά. Είχα πάει σε μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών που ήθελαν να τους μειώσω το μισθολογικό κόστος. Περίμεναν να τους πω για μαθητευόμενους, για εικοσιτριαχρονους, για εκπαιδευομένους, για outsourcing και δεν συμμαζεύεται. Όταν ρώτησα γιατί δεν έκαναν αυτό το σχέδιο τους πραγματικότητα από μόνοι τους δεν ήξεραν τι να μου απαντήσουν. Είδα το Διοικητικό Συμβούλιο ήταν οι ίδιοι οι μέτοχοι που ήταν η οικογένεια και ότι διαφωνούσαν μεταξύ τους. Ότι βασιζόταν στο φιλότιμο των υπάλληλων τους και τους ρωτησα γιατί ήθελαν να χαλάσουν κάτι τέτοιο, και εάν το έπρατταν σε τι επάνω θα στήριζαν την επιχείρηση τους εφ’ εξής. Τα βαρέθηκα όλα αυτά, τις μόδες, τους αφελείς, τους κουτοπόνηρους. Η μονή ανάγκη που έχω είναι να έρχομαι σε επαφή με δημιουργικούς ανθρώπους. Δεν θέλω να πούλα την μόδα της εποχής, outsourcing, lease back και ότι άλλο σκάφτεται ο κάθε τυχάρπαστος ως υπεράξια.

Με ρώτησε τι ήθελα να πω με όλα αυτά, τι συμπέρασμα είχα βγάλει από την μέχρι τώρα ζωή μου. Μια απάντηση για μια ζωή, τι είμαι; περιαυτολόγησα× το Χόλυγουντ; Πριν από την δουλειά μας είχα εργαστεί σε λογιστήρια και εμπορικά τμήματα εταιρειών. Όταν ξεκίνησα σαν σύμβουλος επιχειρήσεων έπαιρνα μοτίβα από την μια εταιρεία και τα μετέφερα στην άλλη, έπαιρνα λίστες πελατών και τους έδινα στην άλλη, όπως κάνουν και οι πωλητές, έπαιρνα τη γνώση της μιας και την μεταλαμπάδευα στην επομένη. Ακόμη αυτό κάνουμε κατά κάποιο τρόπο. Απλώς με τα χρόνια και την εμπειρία έμαθα ότι οι τεχνοτροπίες σε φτάνουν μέχρι ένα σημείο. Οι τεχνικές είναι γνωστές και προστασίες από όλους, αλλά η τέχνη ξεκίνα μετά από την τεχνική και κατά βάθος αυτό που μέτριοι είναι εάν η ιστορία που έχεις να πεις ενδιαφέρει κάποιον. Είναι καλή η ιστορία της επιχείρησης σας; Μπορεί να εκλείψει ως τέχνη; Είστε εσείς καλλιτέχνης; Αυτά ρωτά Εμέσα τους πελάτες μου. Ποσό καλοί θέλουν να γίνουν. Δεν είμαι καλός τεχνίτης, δεν είμαι καλλιτέχνης, δεν διακινδυνεύω τίποτε και οι επιχειρήσεις είναι ρίσκο, αλλά μπορώ να κρίνω εάν κάποιος είναι ένας απλός καλός τεχνίτης, εάν είναι καλλιτέχνης, εάν απλώς κουράστηκε, εάν έχασε την έμπνευση ή εάν δεν την είχε ποτέ.

Αυτό που φέρνω στο τραπέζι είναι η φιλοδοξία. Είναι το φυτίλι και το μπαρούτι μου. Δεν μπορώ να γίνω μούσα πολύτροπη, αλλά όταν πιστέψεις ότι δεν μπορείς άλλο να ζωγραφίσεις σου δίνω καινούργια χαρτιά και πινέλα. Δεν είμαι αλάνθαστος, δεν είμαι καλύτερος από κανέναν και κατά βάσει είμαι ένα παράσιτο, είμαι ο εκφραστής του copy paste, ότι πτωχαίνει σε άλλον στο φέρνω στα μετρά σου. Μετά από όλα αυτά μια φιλοδοξία έχω, να γίνουμε καλύτεροι. Γιατί να μην προσπαθούμε σε θετική κατεύθυνση, γιατί να μένουμε μόνο στο πώς να παρακάμπτουμε εμπόδια πηγαίνοντας γύρω γύρω και ποτέ από επάνω, γιατί να μην γίνεται κάποιος καλύτερος επιχειρηματίας ή εργαζόμενος γινόμενος καλύτερος άνθρωπος, πάρα μόνο να επιδίδεται σε μοχθηρότητες έναντι άλλων με την πρόφαση ότι είναι και αυτός αποδέκτης παρόμοιας συμπεριφοράς; Με αυτές τις σκέψεις ώρες ώρες νομίζω ότι είμαι εντελώς ουτοπικός. Για άλλους θα είμαι ένας απλός αυνανιστής. Μα εάν είναι να πέσω μαχόμενος ας πάω ως ουτοπικός αυνανιστής.